Jednorazowe odszkodowanie jest jednym ze świadczeń obok zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego, zasiłku wyrównawczego i innych określonych w art. 6 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U.2019.1205 t.j. z dnia 2019.06.28). Zgodnie z ww. ustawą przy ustalaniu prawa do świadczeń w niej wskazanych, ustalaniu podstawy wymiaru i ich wysokości, a także przy ich wypłacie, stosuje się odpowiednio przepisy ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia chorobowego.
Zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego przysługuje niezależnie od okresu podlegania ubezpieczeniu i od pierwszego dnia niezdolności do pracy. Jednorazowe odszkodowanie przysługuje po zakończeniu leczenia. Przysługuje temu kto doznał trwałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Za stały uszczerbek na zdrowiu uważa się takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu nierokujące poprawy Natomiast długotrwały uszczerbek na zdrowiu uważa się takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu na okres przekraczający 6 miesięcy, ale takie które może ulec poprawie. Oceny stopnia uszczerbku na zdrowiu oraz jego związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową dokonuje się po zakończeniu leczenia i rehabilitacji.
Jak informuje na stronie internetowej Zakład Ubezpieczeń Społecznych kwoty jednorazowych odszkodowań z tytułu uszczerbku na zdrowiu spowodowanego wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową (kwoty podaje obwieszczenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 13 marca 2020 r. w sprawie wysokości kwot jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, M.P. poz. 279)
W okresie od 1 kwietnia 2020 r. do 31 marca 2021 r. kwoty jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej wynoszą:
984 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu;
984 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, z tytułu zwiększenia tego uszczerbku co najmniej o 10 punktów procentowych;
17 214 zł z tytułu orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji ubezpieczonego;
17 214 zł z tytułu orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji wskutek pogorszenia się stanu zdrowia rencisty;
88 527 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawniony jest małżonek lub dziecko zmarłego ubezpieczonego lub rencisty;
44 264 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawniony jest członek rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty inny niż małżonek lub dziecko;
88 527 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są równocześnie małżonek i jedno lub więcej dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty oraz 17 214 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na każde z tych dzieci;
88 527 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnionych jest równocześnie dwoje lub więcej dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty oraz 17 214 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na drugie i każde następne dziecko;
17 214 zł, gdy obok małżonka lub dzieci do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są równocześnie inni członkowie rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty; każdemu z nich przysługuje ta kwota, niezależnie od odszkodowania przysługującego małżonkowi lub dzieciom;
44 264 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są tylko członkowie rodziny inni niż małżonek lub dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty oraz 17 214 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na drugiego i każdego następnego uprawnionego. (Zródło : https://www.zus.pl/kwoty-jednorazowych-odszkodowan)
Istotne dla prawidłowego ustalenia wysokości jednorazowego odszkodowania jest zadbanie o właściwe ustalenie wysokości uszczerbku na zdrowiu. Pomoc doświadczonego prawnika jest potrzebna nie tylko na etapie przygotowania dokumentów związanych z wypadkiem przy pracy, ale określenia i skompletowania dokumentacji niezbędnej do uzyskania wszystkich należnych świadczeń w związku z wypadkiem przy pracy, w tym w szczególności jednorazowego odszkodowania. W przypadku niesatysfakcjonującej decyzji ZUS pomoc prawna jest niezbędna na etapie odwołania od decyzji, formułowania zarzutów do opinii czy też przygotowywania ewentualnych dalszych środków zaskarżenia.
Radca Prawny Karolina Furtak